1 00:00:04,400 --> 00:00:07,900 ... franca-belga-irlanda kunlaboraĵo 2 00:00:08,541 --> 00:00:13,583 produktita de... 3 00:00:13,999 --> 00:00:18,012 kun helpo de... 4 00:00:20,399 --> 00:00:24,440 kun partopreno de... 5 00:00:25,827 --> 00:00:29,869 kaj de... 6 00:00:31,000 --> 00:00:35,297 kun subteno de... 7 00:00:38,022 --> 00:00:41,022 ... 8 00:00:42,256 --> 00:00:46,897 historio kaj grafiko de: Tomm Moore scenaro de: Fabrice Ziolkowski 9 00:00:48,256 --> 00:00:52,297 muziko de... arta estrado de... arta kunestrado de... 10 00:00:53,256 --> 00:00:58,500 reĝisorado de: Tomm Moore 11 00:01:13,110 --> 00:01:16,554 „Mi travivis plurajn mondaĝojn...“ 12 00:01:18,124 --> 00:01:19,886 „per la okuloj de salmo...“ 13 00:01:19,922 --> 00:01:21,248 „cervo...“ 14 00:01:22,187 --> 00:01:23,379 „kaj lupo.“ 15 00:01:26,711 --> 00:01:32,967 „Mi vidis, kiel nordanoj enmarŝis Irlandon, ĉion detruante pro avido de oro.“ 16 00:01:43,813 --> 00:01:47,759 „Mi vidis suferon en mallumo...“ 17 00:01:53,235 --> 00:01:59,493 „tamen... mi vidis, ke beleco floras en delikataj lokoj.“ 18 00:02:02,081 --> 00:02:08,339 „Mi vidis la libron... la libron, kiu mallumon ŝanĝis en lumon.“ 19 00:02:10,067 --> 00:02:12,779 ‚La Sekreto de Kells‛ 20 00:02:28,275 --> 00:02:31,741 Brendano, ne lasu ĝin forkuri! 21 00:02:38,905 --> 00:02:42,837 Venu, bela ansereto, ansereto, ansereto... 22 00:02:48,710 --> 00:02:51,937 Malantaŭe restu, mi ĝin kaptos. 23 00:03:05,146 --> 00:03:07,472 - Kien? - Be! 24 00:03:21,756 --> 00:03:24,943 Brendano! tiu trabaro ne fortikas! 25 00:03:24,980 --> 00:03:28,131 Ne zorgu, frato Asua, mi singardos. 26 00:03:30,662 --> 00:03:32,170 Pardonu. 27 00:03:32,500 --> 00:03:33,500 Aaaah! 28 00:03:47,945 --> 00:03:48,822 Brendano! 29 00:03:48,938 --> 00:03:50,229 Mi venas. 30 00:04:00,817 --> 00:04:01,862 - Brendano! - Brendano! 31 00:04:01,924 --> 00:04:03,310 Ĉu vi sanas? 32 00:04:04,111 --> 00:04:04,557 Mi... 33 00:04:38,448 --> 00:04:41,599 Silentigu ĝin, Brendano, por ke la estro ne aŭdu. 34 00:04:41,601 --> 00:04:46,466 Mi bedaŭras, tio nepras. Ĝi ne daŭros longe. 35 00:04:46,701 --> 00:04:49,066 Unu... du... tri... kvar... kvin. 36 00:04:50,731 --> 00:04:53,610 Nu, ne estis tiom dolore, ĉu? 37 00:04:53,747 --> 00:04:57,453 Bonŝanca birdo, viaj plumoj iĝos iloj... 38 00:04:57,490 --> 00:05:01,946 per kiuj ni skribos senmortajn paĝojn de sanktaj tekstoj. 39 00:05:02,700 --> 00:05:03,500 Aj! 40 00:05:03,700 --> 00:05:05,200 Ha ha ha ha ha! 41 00:05:19,028 --> 00:05:21,139 Monaĥejestro, mi klarigos... 42 00:05:21,340 --> 00:05:25,486 Ni anseron persekutis, ĝi tre rapide kuris... 43 00:05:26,015 --> 00:05:28,554 kaj mi en koton falis. 44 00:05:28,758 --> 00:05:30,418 Pardonu nin, estro. 45 00:05:30,728 --> 00:05:33,347 Brendano, kie estas la planoj, kiujn mi petis? 46 00:05:33,348 --> 00:05:37,326 Ĉu planoj...? Eee, mi lasis ilin en la skribejo. 47 00:05:37,362 --> 00:05:39,843 - Alportu ilin en la turon. - Jes onklo. 48 00:05:39,879 --> 00:05:45,255 Morgaŭ de tagiĝo ĝis vespera sonorado vi laboros en la mur-konstruo. 49 00:05:45,256 --> 00:05:47,518 Kaj, frato Leonardo... 50 00:05:47,519 --> 00:05:51,000 purigu vin, mi petegas. 51 00:05:56,740 --> 00:05:59,608 Kial estu artistoj en Kells... 52 00:05:59,793 --> 00:06:03,143 dum tiu viro destinas homojn nur al konstruo de sensenca muro? 53 00:06:03,442 --> 00:06:08,844 Jes, nur ĉi tion li atentas, kaj plie vi aprobas lin, Brendano! 54 00:06:08,845 --> 00:06:11,749 Onklo simple volas protekti nin de eksteraj danĝeroj. 55 00:06:11,750 --> 00:06:17,106 Kiam la nordanoj venos al Kells, ili indulgos nek junulojn nek maljunulojn, do... 56 00:06:17,107 --> 00:06:19,396 „pretiĝu aŭ pereu“. Ha ha ha ha ha! 57 00:06:22,620 --> 00:06:25,365 Vi ne komprenas... 58 00:06:26,744 --> 00:06:30,493 Brendano, vi neniam eliris, ne estis trans la muro. 59 00:06:31,029 --> 00:06:33,906 Eliri mi ne bezonas, mi scias pri la danĝero. 60 00:06:34,243 --> 00:06:39,000 - Kie vi ĉiuj estis? - Ni kolektis ĉi tion por vi. 61 00:06:39,443 --> 00:06:41,578 Vi ne vidis, frato Sergej... 62 00:06:41,579 --> 00:06:44,661 kiel frato Leonardo fluge plonĝis, kiel bela cigno. 63 00:06:45,100 --> 00:06:45,800 Ha ha ha! 64 00:06:46,000 --> 00:06:47,032 Ne amuze. 65 00:06:47,033 --> 00:06:51,649 La estro nin vidas, li malkontentas, ĉar ni ne je muro laboras. 66 00:06:51,685 --> 00:06:56,899 Aĥ sufiĉe! kio pri libroj? Ĉu li tiom malalte taksas ilin? 67 00:06:56,935 --> 00:07:02,113 Se libroj ne estus, ĉia scienco perdiĝus... definitive. 68 00:07:02,891 --> 00:07:04,216 Ni ne konstruu ĉiam nur murojn. 69 00:07:04,252 --> 00:07:07,498 Homoj havu librojn, per libroj ili ricevu esperon. 70 00:07:07,535 --> 00:07:10,793 Se ni havus veran majstron-miniaturiston ni farus multegon da belaj verkoj. 71 00:07:10,829 --> 00:07:14,051 Ni preĝu, por ke iam tia homo al ni kondukiĝu. 72 00:07:14,087 --> 00:07:15,248 Jes, ni preĝu. 73 00:07:15,284 --> 00:07:19,792 Majstron vi ne bezonas, viaj verkoj estas la plej belaj, kiujn mi vidis... 74 00:07:19,828 --> 00:07:23,268 Dankon, Brendano, sed ni estas nuraj skribulaĉoj... 75 00:07:23,269 --> 00:07:27,152 kompare kun veraj majstroj. - Kiaj veraj majstroj? ekzemple... 76 00:07:27,189 --> 00:07:31,587 Ekzemple frato Ajdan en Iona. 77 00:07:31,624 --> 00:07:33,691 Li estas la eminentulo. 78 00:07:33,727 --> 00:07:35,759 Kiu estas frato Ajdan? 79 00:07:35,795 --> 00:07:37,121 Klerulo... 80 00:07:37,157 --> 00:07:39,318 plej lerta el ĉiuj... 81 00:07:39,355 --> 00:07:41,479 la perfekta miniaturisto. 82 00:07:41,515 --> 00:07:42,603 Nu, kie li vivas? 83 00:07:42,639 --> 00:07:45,495 Li vivas sur insuleto nomata Iona. 84 00:07:46,396 --> 00:07:52,654 Tie estas monaĥejo, en kiu li laboras pri belega libro: la libro de Iona. 85 00:07:53,975 --> 00:08:02,018 La libron oni komencis antaŭ 200 jaroj laŭ komisio de Sankta Kolumbo Kil mem. 86 00:08:03,543 --> 00:08:06,896 La libro de Iona superas ĉiujn aliajn... 87 00:08:06,897 --> 00:08:09,290 dank' al la mirinda tria okulo de Kolumbo Kil. 88 00:08:09,327 --> 00:08:15,038 Ne, ne pro lia tria okulo, sed pro liaj tri manoj kun po 12 fingroj. 89 00:08:15,145 --> 00:08:18,131 Tio ne veras, trian okulon li havis, ne trian manon! 90 00:08:18,132 --> 00:08:20,506 Ĉu vi ne aŭdis pri la okulo de Kolumbo Kil? 91 00:08:20,542 --> 00:08:24,213 Jes-ja, sed ĝi utilis por profetado... 92 00:08:24,250 --> 00:08:27,883 kaj komenciĝis la libro per lia tria mano. 93 00:08:27,884 --> 00:08:31,327 Lasu tion, rakontu prefere pri frato Ajdan. 94 00:08:32,364 --> 00:08:36,770 Liaj skribaĵoj laŭdire ardas sur la paĝoj, kvazaŭ ili estus el lumo. 95 00:08:37,710 --> 00:08:41,035 Pekuloj blindiĝis pro okulado al tiuj paĝoj... 96 00:08:41,071 --> 00:08:44,361 ĉar ekvido de tiu libro, estas ekvido de ĉielo mem. 97 00:08:44,397 --> 00:08:46,562 La libro de Iona... 98 00:08:47,208 --> 00:08:49,518 Sed kie estas Iona? 99 00:08:49,555 --> 00:08:55,089 Tre malproksime en la maro, kiel decas al insulo. 100 00:08:55,125 --> 00:08:56,559 Bela loko... 101 00:08:56,560 --> 00:09:00,622 kie miniaturistoj ne laboras pri muroj. 102 00:09:00,659 --> 00:09:06,279 Sed laŭ la estro insulojn oni facile atakas. 103 00:09:19,740 --> 00:09:21,695 Brendano, ĉu vi ankoraŭ ĉi tie sidas? 104 00:09:21,696 --> 00:09:25,149 Portu la planojn al la estro, alie trafos vin riproĉoj! 105 00:09:25,150 --> 00:09:26,193 Onklo! 106 00:09:26,537 --> 00:09:27,867 Rapidu, knabo! 107 00:09:36,582 --> 00:09:38,565 Jen la planoj, onklo. 108 00:09:38,566 --> 00:09:44,782 Brendano, kiel mi fidu al vi, se vi ĉiam malkonstantas? 109 00:09:45,120 --> 00:09:48,198 Poste ĉi tiun monaĥejon regos vi. 110 00:09:48,234 --> 00:09:52,391 Sed simplan taskon vi finas post pluraj horoj. 111 00:09:52,428 --> 00:09:53,709 Mi pardonpetas. 112 00:09:53,745 --> 00:09:59,312 La monaĥoj parolis pri Iona. Mi sonĝis pri ĝia ruiniĝo. 113 00:09:59,349 --> 00:10:01,658 Tio ŝajnis tiom reala, onklo! 114 00:10:02,439 --> 00:10:04,827 Tio realas, Brendano. 115 00:10:06,651 --> 00:10:09,542 Iam la teruraĵo trafos nin. 116 00:10:09,579 --> 00:10:13,223 Tial ni pretiĝu. 117 00:10:32,603 --> 00:10:36,853 Ĉi tiun parton de la muro portos tri kolonoj: ĉi tie, tie kaj tie. 118 00:10:36,889 --> 00:10:39,676 Onklo, alvenis iu... 119 00:10:41,162 --> 00:10:42,431 kaj havas blankan katon! 120 00:10:42,467 --> 00:10:45,033 Sen ia dubo alia viktimo de la Nordanoj. 121 00:10:45,070 --> 00:10:46,974 Bone, ni vidu. 122 00:11:01,008 --> 00:11:06,503 Ho, ne, ne... de ne tiom malproksime. Sed la kruroj portis nin laŭ la tuta vojo. 123 00:11:06,504 --> 00:11:10,390 Bonvole rediru, de kie? Ĉu tre longan vojon? 124 00:11:10,427 --> 00:11:13,683 Jes-ja, sufiĉe longa... 125 00:11:13,684 --> 00:11:16,685 sed kun ĉi tiu kunuleto la irado ŝajnas duone malpli longa. 126 00:11:17,975 --> 00:11:20,315 Ĉu ne tiel, Pangur Bán? 127 00:11:22,997 --> 00:11:24,600 - Bonvenon en Kells, frato. - Hm? 128 00:11:24,601 --> 00:11:26,779 - Monaĥejestro Kelaĥ. - Paco estu kun vi! 129 00:11:26,815 --> 00:11:32,167 Fratoj, bonvenigu en Kells unu el la grandaj nuntempaj miniaturistoj... 130 00:11:32,204 --> 00:11:34,023 Okazas ia konfuzo. 131 00:11:34,459 --> 00:11:35,441 ...fraton Ajdan de Iona. 132 00:11:35,459 --> 00:11:36,441 - Ho! - Ho! - Ha! 133 00:11:41,857 --> 00:11:44,288 Ne ĉiuj demandu samtempe. Kolumbo Kil kutime diris... 134 00:11:44,846 --> 00:11:50,478 „demandoj ne bruligas la langon, dum vi atendas antaŭ ol diros ilin“. 135 00:11:51,346 --> 00:11:53,021 Bonvenon en Kells, frato Ajdan! 136 00:11:53,057 --> 00:11:56,039 Ĉi tien, frato, mi petas. 137 00:12:02,713 --> 00:12:05,899 Saluton, bonvenon en Kells! 138 00:12:06,453 --> 00:12:08,031 Hej atendu! 139 00:12:11,340 --> 00:12:15,291 ... ni ĝuste estis parolantaj pri vi kaj pri la libro. 140 00:12:19,002 --> 00:12:21,838 Bela, vasta loko, ĉu ne? 141 00:12:22,460 --> 00:12:25,634 kun bona pura aero, hela lumo el tiuj fenestroj... vere bone. 142 00:12:25,670 --> 00:12:27,106 Frato... 143 00:12:27,759 --> 00:12:30,099 ĉu en ĉi tio vi konservas la libron? 144 00:12:32,824 --> 00:12:37,110 Ĉu... en... konservas... la... 145 00:12:37,522 --> 00:12:41,628 Nu kiu vi estas? Tre malgranda frato, ĉu ne? 146 00:12:42,435 --> 00:12:46,616 Malgranda per la korpo, sed granda per demandoj. 147 00:12:46,617 --> 00:12:49,950 Kial do la libro vin tiom interesas? 148 00:12:49,952 --> 00:12:54,501 Nu... la fratoj interparolante diris, ke Sankta Kolumbo Kil mem komencis... 149 00:12:54,538 --> 00:12:57,440 Fratoj, fraton Ajdan vi salutis. Nun li venos kun mi... 150 00:12:57,450 --> 00:13:01,000 kaj mi vidigos al li nian gravan laboron... 151 00:13:01,077 --> 00:13:04,743 de fortikigo de Kells. Ĉiu iru al siaj taskoj. 152 00:13:06,744 --> 00:13:08,900 La planoj estas en mia laborĉambro. 153 00:13:08,901 --> 00:13:12,336 - Aĥ, mi pensis, ke mi restus ĉi tie kaj... - Ĉi tien, frato. 154 00:13:14,392 --> 00:13:17,308 Knabo, provizu manĝon al... 155 00:13:17,344 --> 00:13:20,308 Mi decidis, ke la fortikaĵo finfariĝos ene de du jaroj. 156 00:13:21,144 --> 00:13:24,871 Do, vi estas Pangur Bán. Mi estas bre... 157 00:13:24,907 --> 00:13:28,094 Hej atendu! mi devas doni al vi manĝaĵon. 158 00:13:28,332 --> 00:13:29,541 Atendu! 159 00:13:31,981 --> 00:13:33,367 Pangur Bán! 160 00:13:36,610 --> 00:13:38,103 Pangur Bán! 161 00:13:38,760 --> 00:13:41,872 Malbone, ke vi venis ĉi tien, eble la nordanoj vin sekvis... 162 00:13:41,909 --> 00:13:44,117 Ĉu mi prefere restu kaj mortu? 163 00:13:44,154 --> 00:13:48,386 Mi forfuĝis de la vikingoj, kaj nun ili malproksimas, frato Kelaĥ... 164 00:13:48,387 --> 00:13:51,719 pardonu... estro Kelaĥ. 165 00:13:51,740 --> 00:13:55,210 La libro saviĝis, mi volas ĝin finfari. 166 00:13:57,521 --> 00:14:01,270 Jes, bone... iujn aferojn ni pli urĝe devas finfari ĉi tie. 167 00:14:01,306 --> 00:14:04,537 - Ĉu vi celas vian muregon? - Ne mia murego, Ajdan... 168 00:14:04,573 --> 00:14:07,770 sed murego, kiu savos civilizon... 169 00:14:07,806 --> 00:14:10,058 murego, kiu savos vian libron. 170 00:14:11,970 --> 00:14:13,164 Paganoj... 171 00:14:13,696 --> 00:14:15,240 adorantoj de Krom... 172 00:14:16,303 --> 00:14:21,860 pro la fortiko de niaj muroj agnoskos la fortikon de nia fido. 173 00:14:23,241 --> 00:14:26,625 Vi estis lerta en desegnado, Kelaĥ. 174 00:14:26,937 --> 00:14:31,911 Bone, pardonu, ke mi iros... Mi multon devas prizorgi. 175 00:14:34,000 --> 00:14:36,702 Neniu muro haltigos la nordanojn, monaĥestro. 176 00:14:36,703 --> 00:14:39,383 Kiam ili venos, ni simple forkuru... 177 00:14:39,384 --> 00:14:42,959 esperante, ke nia rapido sufiĉos. 178 00:14:49,423 --> 00:14:50,966 Venu Pangur. 179 00:15:27,217 --> 00:15:28,364 Pangur! 180 00:15:28,600 --> 00:15:31,600 La libron mi ne difektos. 181 00:15:31,769 --> 00:15:34,958 Mi vidis de la mondo nur tion, kion ĉirkaŭas la murego de Kells. 182 00:15:34,995 --> 00:15:37,965 Se mi vidus eĉ nur unu paĝon... 183 00:15:37,966 --> 00:15:39,226 mi petas. 184 00:15:46,364 --> 00:15:47,208 Nu... 185 00:15:47,744 --> 00:15:50,704 Ĉu ne la malgranda frato kun grandaj demandoj? 186 00:15:50,741 --> 00:15:53,036 - Mi ne volis... - Mi komprenas. 187 00:15:53,072 --> 00:15:59,330 Vi tediĝis pri kaŝaŭskulto de l' estro, kaj dume esploris miajn aĵojn. 188 00:15:59,650 --> 00:16:01,509 Ho ne, tute ne! 189 00:16:01,510 --> 00:16:04,545 Trankviliĝu knabo, mi ne riproĉas. 190 00:16:06,240 --> 00:16:07,585 Eble mi... 191 00:16:08,201 --> 00:16:12,581 La fratoj diris, ke pekuloj blindiĝas, se ili ekrigardas en la libron... 192 00:16:12,582 --> 00:16:14,089 do eble mi ne rigardu. 193 00:16:14,125 --> 00:16:17,270 Ĉu vi vere kredas, ke tio trafos vin? 194 00:16:18,171 --> 00:16:21,966 Nenio en ĉi vivo estas krom nebulo, ĉu ne knabo? 195 00:16:21,967 --> 00:16:24,657 Vi mem decidas, neniu alia. 196 00:16:29,377 --> 00:16:30,377 Ha! 197 00:16:33,954 --> 00:16:38,189 La kovrilo ne estas la vera trezoro; malfermu! 198 00:16:43,158 --> 00:16:45,122 Verko de anĝeloj. 199 00:16:47,245 --> 00:16:51,883 „Verko de anĝeloj“ ha ha, ĉu vi aŭdis, Pangur? 200 00:16:52,565 --> 00:16:55,873 Hm hm! mi ne supozis, ke tiel komike anĝeloj aspektas, kiel mi. 201 00:16:55,874 --> 00:16:58,659 Eble do la knabo vere blindiĝis. 202 00:16:59,510 --> 00:17:02,983 Mi pensis same, kiam mi unuafoje vidis ĝin. 203 00:17:02,984 --> 00:17:07,600 Sed ĝi estas verko de ordinaraj mortemuloj, kiel mi aŭ vi. 204 00:17:08,377 --> 00:17:13,263 La libro estas lumturo en ĉi malhela epoko de nordanoj. 205 00:17:13,784 --> 00:17:16,801 Ĉu vi deziras vidi la plej belan paĝon... 206 00:17:16,838 --> 00:17:21,807 kiu mallumon ŝanĝos en lumon? 207 00:17:25,059 --> 00:17:29,430 La paĝo de ‹ĥi-ro› ĝi estos. 208 00:17:32,267 --> 00:17:34,409 Sed ĝi ankoraŭ ne desegniĝis. 209 00:17:34,445 --> 00:17:38,960 Ankoraŭ ne. Ĝi iĝos la plej brila paĝo de la tuta libro. 210 00:17:38,961 --> 00:17:41,709 Diru sincere, Brendano, ĉu vi helpus al mi? 211 00:17:41,745 --> 00:17:45,143 Ho jes, volontege, mi jam ĉiam helpas la fratojn en kolektado de plumoj. 212 00:17:45,179 --> 00:17:47,436 Trankviliĝu, trankviliĝu, frateto. 213 00:17:47,472 --> 00:17:53,212 Unue, vi helpos min per kolektado de ĉi tiuj eroj de maljuna kverko. 214 00:17:53,249 --> 00:17:54,675 Kio ĝi estas? 215 00:17:54,711 --> 00:18:00,340 Malbelaj beretoj, kiuj donas la plej smeralde verdan inkon en la mondo. 216 00:18:00,341 --> 00:18:06,598 Se vi kolektos dekduon da ili en la arbaro, mi montros, kiel oni faras ĝin, do ek! 217 00:18:10,945 --> 00:18:12,546 Kio vin detenas? 218 00:18:12,582 --> 00:18:16,433 Mi ne iros; mi ne rajtas promeni ekster la murego. 219 00:18:16,851 --> 00:18:18,980 Estas tro danĝere. 220 00:18:19,085 --> 00:18:22,075 Danĝere estas, vere. 221 00:18:22,792 --> 00:18:25,093 En Iona... 222 00:18:25,130 --> 00:18:29,391 miaj fratoj pereis pro fremda atako. 223 00:18:29,392 --> 00:18:33,222 Nun nur la libron mi havas kiel memoraĵon pri ili. 224 00:18:33,223 --> 00:18:39,480 Sed se miaj fratoj nun ĉi tie starus, ili al vi dirus, ke vi pli lernos... 225 00:18:40,036 --> 00:18:43,582 en la arbaro de rokoj kaj de arboj, ol en ajna alia loko. 226 00:18:43,618 --> 00:18:46,314 Vi vidos mirindaĵojn. 227 00:18:46,351 --> 00:18:50,351 Ĉi tion la monaĥejestro klare sciis antaŭ longa tempo. 228 00:18:59,959 --> 00:19:04,130 Mi neniam vidis ion similan, Pangur. 229 00:19:04,131 --> 00:19:08,139 Mi vere volas helpi al frato Ajdan. 230 00:19:08,140 --> 00:19:12,770 Mi ja povas per propra mano kolekti tiujn inkoberojn. 231 00:19:12,807 --> 00:19:16,401 Mi vizitus la arbaron, kaj frato Ajdan surpriziĝus kaj ĝojus... 232 00:19:17,817 --> 00:19:19,362 Sed la estro... 233 00:19:19,951 --> 00:19:22,585 Mi revenos antaŭ ol li bezonos min por ia tasko. 234 00:19:22,621 --> 00:19:25,218 Sed... eble mi vojeraros... 235 00:19:25,254 --> 00:19:26,472 en mallumo? 236 00:19:26,473 --> 00:19:30,059 Ne, mi neniam eliru! 237 00:19:31,965 --> 00:19:37,138 Daŭre pensante pri la libro... 238 00:19:38,056 --> 00:19:40,982 mi ne timos en mallumo... 239 00:19:40,983 --> 00:19:44,203 kaj ne necesos, ke mi iru malproksimen. 240 00:19:44,240 --> 00:19:49,620 Tiel estu, Pangur Bán, morgaŭ mi iros en la arbaron. 241 00:20:08,694 --> 00:20:10,001 Pangur! 242 00:21:33,110 --> 00:21:38,981 Kompreneble, estus utile, se mi scius, kiel aspektas kverko. 243 00:21:56,856 --> 00:22:00,637 Eble ni prefere rehejmiĝu... 244 00:22:02,460 --> 00:22:06,122 Ĉu per ĉi vojo? ĉu vi memoras? 245 00:22:08,733 --> 00:22:14,990 Ne timu, Pangur, ni simple trovu la reiran vojon, antaŭ ol mallumiĝos. 246 00:23:29,881 --> 00:23:33,286 Aj ne, estas jam sufiĉe preme! 247 00:23:33,322 --> 00:23:35,168 Ĉu via kato? 248 00:23:41,247 --> 00:23:42,495 Nu? 249 00:23:42,531 --> 00:23:46,454 Mi aŭdis pri... via gento. 250 00:23:46,455 --> 00:23:48,789 Vi estas... feo. 251 00:23:49,094 --> 00:23:52,012 Por kio vi promenas en mia arbaro? 252 00:23:52,097 --> 00:23:55,266 Vi venis por difekti ĝin, ĉu ne? 253 00:23:56,130 --> 00:24:02,388 Vin sendis via familio por trovi manĝaĵojn, ĉu ne? 254 00:24:03,057 --> 00:24:06,475 Reiru nun al via hejmo... 255 00:24:06,512 --> 00:24:10,199 alie mi kaptigos vin de la lupoj, graŭl! 256 00:24:10,236 --> 00:24:11,242 Ne! 257 00:24:13,041 --> 00:24:16,820 Mi ne intencis... Mi pardonpetas sincere, ĉu bone? 258 00:24:16,821 --> 00:24:20,377 Min oni ne sendis por manĝaĵoj, mi venis por necesaĵoj por inko. 259 00:24:20,414 --> 00:24:23,914 Familion mi ne havas. Da manĝaĵo estas sufiĉe en Kells. 260 00:24:23,951 --> 00:24:27,415 Mi ne venis por ĉi tio. Mi nur iom vojeraris. 261 00:24:27,451 --> 00:24:29,803 Ĉu vi ne havas familion? 262 00:24:30,368 --> 00:24:31,988 Ne havas. 263 00:24:32,025 --> 00:24:33,710 Nenia patrino? 264 00:24:36,071 --> 00:24:38,922 Ankaŭ mi solas. 265 00:24:41,761 --> 00:24:44,941 Se ĉi tio estas via arbaro, certe vi scias ĉion pri ĝi. 266 00:24:44,978 --> 00:24:46,130 Kompreneble. 267 00:24:46,167 --> 00:24:47,479 Ne foriru! 268 00:24:47,517 --> 00:24:48,793 Halo? 269 00:24:49,753 --> 00:24:52,741 Ŝŝŝ... ne tiom laŭte, foriru! 270 00:24:53,488 --> 00:24:57,390 Ne, bonvole atendu! Ĉu vi scias, kie oni trovas ĉi tiujn aĵojn? 271 00:24:57,391 --> 00:24:59,140 Jes... 272 00:24:59,176 --> 00:25:00,829 sed ilin vi ne povos manĝi. 273 00:25:00,866 --> 00:25:04,146 Mi ne manĝos. Ili utilos por inko. 274 00:25:07,552 --> 00:25:09,000 Kio estas inko? 275 00:25:09,679 --> 00:25:12,019 Por la libro... 276 00:25:12,155 --> 00:25:13,464 por fari bildojn. 277 00:25:14,047 --> 00:25:17,617 Ĝi estas flua koloro, kiun oni surmetas sur paĝojn... 278 00:25:17,654 --> 00:25:21,915 kiel folioj... estas malfacile klarigi, pli bone, se vi vidus ĝin. 279 00:25:21,952 --> 00:25:26,178 Pri kio vi parolas mi ne scias, kaj scii ne volas... 280 00:25:26,214 --> 00:25:27,555 Sed... frato Ajdan... 281 00:25:27,592 --> 00:25:31,687 Mi helpos vin en trovado de tio, kion vi deziras, kondiĉe ke... 282 00:25:32,395 --> 00:25:38,653 vi kaj via dorlotbesto promesos, ke vi neniam revenos en mian arbaron. 283 00:25:44,588 --> 00:25:47,069 Konsentite, ni promesas. 284 00:25:47,105 --> 00:25:50,984 Venu do, mi demandos al la arbaro, kie ili estas. 285 00:25:51,732 --> 00:25:54,464 Demandos al... kiel...? 286 00:25:54,500 --> 00:25:56,314 Hej, ne tiom rapide! 287 00:25:56,351 --> 00:25:59,839 Mia nomo estas Brendano. Kiel vi nomiĝas? 288 00:26:09,616 --> 00:26:13,891 Ĉio mirindas, kiel Ajdan antaŭdiris. 289 00:26:13,892 --> 00:26:15,143 Ajdan estas mia amiko. 290 00:26:15,144 --> 00:26:19,759 Mi helpas lin en farado de la plej bela libro en la mondo. 291 00:26:19,760 --> 00:26:24,574 Li diras, ke ĝi mallumon ŝanĝos en lumon. Vi nepre vidu ĝin! 292 00:26:25,175 --> 00:26:29,802 Ne fanfaronu, unue vi vidu la tuton de mia arbaro. 293 00:26:43,196 --> 00:26:44,323 Vi rapidas. 294 00:26:44,359 --> 00:26:47,843 Jes, mi tre rapidas, ha ha ha. 295 00:26:48,092 --> 00:26:49,136 Do... 296 00:26:49,603 --> 00:26:51,846 kie estas la beroj? 297 00:26:57,588 --> 00:27:00,235 Arbojn vi jam surgrimpis, ĉu ne? 298 00:27:01,655 --> 00:27:04,393 Jes, kompreneble, estas facile. 299 00:27:05,911 --> 00:27:07,289 Do venu! 300 00:27:38,467 --> 00:27:41,518 Mi savis vian vivon duafoje hodiaŭ. 301 00:27:41,519 --> 00:27:44,775 Mi aŭdis, ke vi scias grimpi arbojn. 302 00:27:44,776 --> 00:27:47,084 Mi scias per pli malgrandaj. 303 00:27:47,121 --> 00:27:49,618 Jes... iajn arbustojn, ha ha! 304 00:27:51,073 --> 00:27:53,283 Ne rigardu malsupren, venu. 305 00:27:56,659 --> 00:27:57,766 Ŝŝŝ! 306 00:28:00,159 --> 00:28:01,311 Vidu! 307 00:28:02,193 --> 00:28:04,128 ‹Aithníonn ciaróg ciaróg eile.› 308 00:28:05,293 --> 00:28:08,728 „Skarabo skarabon rekonas.“ (similuloj facile amikiĝas.) 309 00:28:36,501 --> 00:28:37,560 Ne timu! 310 00:28:38,620 --> 00:28:42,396 Malfermu viajn okulojn, kaj mi diros al vi mian nomon... 311 00:28:44,835 --> 00:28:46,239 Aŝlin. 312 00:28:47,600 --> 00:28:48,600 Aŝlin. 313 00:28:49,788 --> 00:28:53,938 Kaj ĉi tio estas mia arbaro. 314 00:29:05,099 --> 00:29:07,813 Mi petis, ke ili ne pikvundu vin. 315 00:29:07,814 --> 00:29:10,138 Jen, ĝuste tion vi serĉas... 316 00:29:10,139 --> 00:29:13,424 sed veraj beroj ili ne estas. 317 00:29:13,602 --> 00:29:15,764 Ili aspektas kiel fekoj de sovaĝa porko. 318 00:29:15,800 --> 00:29:17,955 - Kaj odoras konforme. - Ha ha ha! 319 00:29:20,893 --> 00:29:24,523 Se vi finkolektis, ni reiru suben. 320 00:29:26,611 --> 00:29:28,261 Malsupren, hm... 321 00:29:29,271 --> 00:29:31,095 Iom maldekstren. 322 00:29:31,096 --> 00:29:34,223 Singardu, ne premu sur tiu... 323 00:29:34,224 --> 00:29:35,566 branĉo. 324 00:29:37,930 --> 00:29:41,137 Mi pardonpetas, la subirado daŭris longe... 325 00:29:41,138 --> 00:29:43,024 krom en la fino. 326 00:29:43,060 --> 00:29:47,363 Estas tempo por reiro. Mi konas sekretan vojon al via hejmo. 327 00:29:47,364 --> 00:29:48,575 Sekvu min! 328 00:29:56,967 --> 00:29:58,658 Vidu! 329 00:30:01,034 --> 00:30:02,486 - Brendano? - Maŭ? 330 00:30:05,034 --> 00:30:06,155 Brendano! 331 00:30:18,917 --> 00:30:21,555 Kion vi faras? Ni foriru! 332 00:30:23,674 --> 00:30:26,016 Ĉi tie estas loko de suferado. 333 00:30:26,319 --> 00:30:28,858 Ĉu de suferado? kion tio signifas? 334 00:30:28,859 --> 00:30:32,519 Nur venu! estas tre danĝere. 335 00:30:32,556 --> 00:30:35,891 Mi dubas, ke tio pli danĝeras, ol grimpado de kverko. 336 00:30:35,927 --> 00:30:38,881 Ĝi estas la kaverno de la mallumulo. 337 00:30:38,918 --> 00:30:40,423 Ĉu Krom Kruaĥ? 338 00:30:40,459 --> 00:30:43,796 Krom Kruaĥ estas fabelaĵo por infanoj. 339 00:30:44,028 --> 00:30:48,072 La monĥaejestro de Kells diras, ke oni ne timu imaĝaĵojn. 340 00:30:48,073 --> 00:30:50,544 Imagaĵo ĝi ne estas. 341 00:30:51,574 --> 00:30:56,379 Ĝi atendas en mallumo, atendas, ke iu vekos ĝin. 342 00:30:56,715 --> 00:30:59,411 Aŝlin, vi nur timas pro propra fantazio. 343 00:30:59,447 --> 00:31:02,182 La estro diras, ke ĝi estas pagana babilaĵo. 344 00:31:02,220 --> 00:31:04,822 Ekzistas nenia Krom Kruaĥ... 345 00:31:09,138 --> 00:31:11,528 Ne... eldiru ĝian nomon! 346 00:31:11,564 --> 00:31:13,919 Ĉu vi vere timas? 347 00:31:28,828 --> 00:31:30,055 Aŝlin! 348 00:31:35,434 --> 00:31:36,924 Ĉu vi sanas? 349 00:31:40,361 --> 00:31:42,202 Kio estis tio? 350 00:31:42,238 --> 00:31:43,899 Mi jam diris... 351 00:31:43,936 --> 00:31:45,044 Krom! 352 00:31:53,759 --> 00:31:56,017 - Brendano? - Hm? 353 00:31:56,053 --> 00:31:59,002 Vi rajtos reveni en la arbaron, se vi deziras. 354 00:31:59,703 --> 00:32:01,848 Ankaŭ Pangur rajtos reveni. 355 00:32:13,683 --> 00:32:17,139 - Sinjoro, en Iona ni ĉiam aranĝis ilin... - Ĉi tie ne estas Iona. 356 00:32:17,240 --> 00:32:20,335 La skribejon ni aranĝos laŭ miaj instrukcioj. 357 00:32:20,571 --> 00:32:22,730 Sed ne bonas, ke... 358 00:32:23,376 --> 00:32:26,014 Estos bone tiel, kiel mi diras. 359 00:32:26,684 --> 00:32:29,568 Frato Ajdan, ilin mi trovis, trov... 360 00:32:30,028 --> 00:32:33,429 Nu, Brendano, vi longe forestis hodiaŭ. 361 00:32:36,411 --> 00:32:37,657 Kie vi restis? 362 00:32:48,612 --> 00:32:51,298 Respondu, kie vi restis? 363 00:32:52,055 --> 00:32:53,658 Mi... 364 00:32:53,694 --> 00:32:55,351 mi iris en la arbaron. 365 00:32:55,387 --> 00:32:59,074 Nur dum mallonga tempo, ne longe. 366 00:32:59,889 --> 00:33:01,039 Nur por frato Ajdan... 367 00:33:01,075 --> 00:33:05,155 Brendano, ĉu mi ne sufiĉe avertis pri danĝeroj trans ĉi tiu muro? 368 00:33:05,156 --> 00:33:05,755 Sed... 369 00:33:06,056 --> 00:33:07,137 Spite al tio vi malobeis. 370 00:33:07,174 --> 00:33:08,517 Mi scias; tamen pro la libro... 371 00:33:08,553 --> 00:33:13,708 Brendano, vi neniam denove eliru el la monaĥejo senpermese. 372 00:33:13,744 --> 00:33:15,102 Onklo, se vi vidos la libron... 373 00:33:15,139 --> 00:33:16,600 Ĉu vi komprenis? 374 00:33:17,044 --> 00:33:17,908 Jes, onklo. 375 00:33:19,992 --> 00:33:20,968 Bone. 376 00:33:21,071 --> 00:33:26,343 Nun venu kun mi, ni havas taskojn en la laborĉambro. 377 00:34:10,894 --> 00:34:11,805 Rigardu! 378 00:34:11,894 --> 00:34:12,805 Kio? 379 00:34:12,894 --> 00:34:13,805 Ilin mi trovis. 380 00:34:13,841 --> 00:34:16,867 Ĉu al vi prosperis? ja prosperis! 381 00:34:16,904 --> 00:34:18,859 Mi verdire ricevis iom da helpo... 382 00:34:18,955 --> 00:34:20,595 de amiko en la arbaro. 383 00:34:20,666 --> 00:34:21,916 Ha! 384 00:34:22,815 --> 00:34:26,228 Ĉio facilas al tiu, kiu havas helpemajn amikojn, ĉu ne? 385 00:34:26,229 --> 00:34:27,856 Ni vidu. 386 00:34:27,892 --> 00:34:32,037 Jes, jes... ŝajnas, ke ĉi tiuj konvenos. 387 00:34:32,074 --> 00:34:36,181 Pro etaj beroj viviĝos grandaj bildoj. 388 00:34:36,182 --> 00:34:37,225 Ni komencu! 389 00:34:45,351 --> 00:34:46,351 Hmm... hmm... 390 00:35:02,367 --> 00:35:07,037 Bonege... abunda fumado estas... bona signo. 391 00:35:08,143 --> 00:35:10,216 - Ĉu vere? - Vere. 392 00:35:12,422 --> 00:35:14,588 - Ha, belege. - El malbonodora bero. 393 00:35:14,624 --> 00:35:18,753 Estas bone ke ni faris inkon, sed tio ne utilas... 394 00:35:18,754 --> 00:35:20,819 ...sen iu el ĉi tiuj. 395 00:35:20,855 --> 00:35:22,174 Mi ne... mi ne rajtas... 396 00:35:22,210 --> 00:35:25,041 Nun neniu ĉeestas... 397 00:35:25,042 --> 00:35:27,180 krom vi... 398 00:35:27,216 --> 00:35:29,087 kun via imago. 399 00:35:34,323 --> 00:35:35,351 Ĉu vi timas? 400 00:35:35,387 --> 00:35:40,262 Ĉu mi? ne, imagaĵojn mi ne timas. 401 00:35:44,714 --> 00:35:48,594 Daŭrigu, finfaru tion, kion vi komencis! 402 00:36:14,128 --> 00:36:15,306 Oro! 403 00:37:00,389 --> 00:37:01,886 Ne malbone. 404 00:37:02,675 --> 00:37:05,258 Miatakse li taŭgas por la tasko. 405 00:37:05,259 --> 00:37:06,580 Por kio? 406 00:37:06,699 --> 00:37:09,659 Mi konfesas, knabo... 407 00:37:09,660 --> 00:37:13,340 ke mi ne diris al vi la plenan veron. 408 00:37:13,341 --> 00:37:17,321 Mi ne faros la paĝon de ĥi-ro. 409 00:37:17,358 --> 00:37:21,300 Miaj okuloj tro maljunas, miaj manoj tro malfirmas. 410 00:37:21,337 --> 00:37:22,687 Sed... vi diris... 411 00:37:22,924 --> 00:37:25,000 Vi estos tiu, kiu faros ĝin. 412 00:37:25,158 --> 00:37:27,387 Mi? neniel! mi ne povos... 413 00:37:27,524 --> 00:37:29,481 Certe iu alia povas... 414 00:37:29,518 --> 00:37:32,581 Vi faros ĝin. Mi nur fuŝus. 415 00:37:32,582 --> 00:37:32,981 - Brendano! 416 00:37:32,982 --> 00:37:34,667 Ne, ne, ne, kompreneble vi kapablas. 417 00:37:34,704 --> 00:37:36,753 Vi trovis tiujn berojn. 418 00:37:36,754 --> 00:37:38,899 Via mano jam certe firmas. 419 00:37:38,924 --> 00:37:39,485 - Brendano! 420 00:37:39,986 --> 00:37:44,356 Eĉ antaŭ mia veno, vi multe lernis el la verkoj de l' aliaj fratoj. 421 00:37:44,993 --> 00:37:47,020 Nur pelu vian imagon. - Brendano! 422 00:37:47,056 --> 00:37:48,366 Mi devas iri. 423 00:37:56,992 --> 00:37:59,278 Kien vi iris tiel frue? 424 00:37:59,279 --> 00:38:01,970 Venu kun mi, multe da laboro atendas. 425 00:38:05,392 --> 00:38:07,581 Mi ne scias Pangur... 426 00:38:08,092 --> 00:38:12,301 Io, kion mi ne vidas, detenas lin. 427 00:38:15,443 --> 00:38:19,589 Se li iam desegnu la paĝon de ĥi-ro... 428 00:38:19,999 --> 00:38:26,256 li returniĝu kaj ĝin – kio ajn ĝi estas – frontu rekte alvizaĝe! 429 00:38:47,042 --> 00:38:48,085 Brendano... 430 00:38:48,293 --> 00:38:53,863 ni movos la skafaldon al la okcidenta muro, alhastu! 431 00:39:15,088 --> 00:39:15,988 - Ha ha ha! 432 00:39:22,600 --> 00:39:28,000 ‹Laŭtempe la ruf-hara monaĥeto iĝis lerta pri miniaturo, sed ne tiom pri latino...› 433 00:39:39,000 --> 00:39:40,000 - Ha ha! 434 00:40:07,164 --> 00:40:12,435 Mi opinias, ke vi pretas por la sekreto de Kolumbo Kil. 435 00:40:12,442 --> 00:40:14,798 La fascina detalo... 436 00:40:14,799 --> 00:40:17,412 Kompreneble alian okulon vi bezonas. 437 00:40:17,449 --> 00:40:18,775 Ĉar... 438 00:40:20,761 --> 00:40:23,462 - Kiam mi trovos la kristalon... - Frato... 439 00:40:23,498 --> 00:40:26,445 ... plene malfermiĝos nova mondo... eta mirindaĵo... 440 00:40:26,482 --> 00:40:32,738 Kolumbo Kil instruis, ke la kristalon oni uzu nur por noblaj laboroj. 441 00:40:32,829 --> 00:40:34,765 Ĝi ne uziĝis de post Iona. 442 00:40:34,801 --> 00:40:36,665 Kio estas... kristalo? 443 00:40:36,701 --> 00:40:40,884 Ĉi tio ne estas ajna kristalo, ĝi estas la kristalo... 444 00:40:41,172 --> 00:40:43,585 la okulo de Kolumbo Kil. 445 00:40:44,068 --> 00:40:48,745 Kolumbo Kil en sia vivo faris 300-on da libroj... 446 00:40:48,746 --> 00:40:50,289 per la propraj manoj. 447 00:40:50,954 --> 00:40:53,982 Sur sia mortolito, li preĝis, ke lia lerninto... 448 00:40:54,019 --> 00:40:56,981 havu vidpovon same klaran kaj mirindan kiel lia. 449 00:40:56,982 --> 00:41:00,016 Kaj kiam li elspiris la lastan spiron... 450 00:41:00,111 --> 00:41:02,276 elglitis el lia mano... 451 00:41:02,277 --> 00:41:04,415 la okulo de Kolumbo Kil! 452 00:41:04,737 --> 00:41:09,047 Kolumbo Kil certe aprobus, ke vi havos ĝin. 453 00:41:09,048 --> 00:41:10,092 Kie ĝi estas? 454 00:41:10,093 --> 00:41:11,425 Pardonu, Pangur. 455 00:41:11,426 --> 00:41:13,021 Ĉu vi vidis ĝin? 456 00:41:15,943 --> 00:41:17,083 Ĝi perdiĝis. 457 00:41:18,103 --> 00:41:19,788 Pereo! 458 00:41:19,925 --> 00:41:22,214 Kie vi lastfoje vidis ĝin? 459 00:41:34,870 --> 00:41:36,611 Mi ne komprenas. 460 00:41:36,647 --> 00:41:39,738 Se mi provmontrus al vi la kristalon... 461 00:41:39,739 --> 00:41:42,174 ĉio klariĝus... sed... 462 00:41:42,346 --> 00:41:46,451 Sed mi ankoraŭ povas daŭrigi mian ekzercadon, ĉu ne? 463 00:41:46,452 --> 00:41:49,564 Ĉu vi iam observis la desegnetojn sur flugilo de verda muŝo? 464 00:41:49,600 --> 00:41:53,920 - Ne. - Tion vi ne povos sen la kristalo. 465 00:41:53,921 --> 00:41:56,602 Ĉu ni preĝu por miraklo... 466 00:41:56,639 --> 00:41:58,637 kiel Kolumbo Kil faris? 467 00:41:58,638 --> 00:42:04,816 Laŭrakonte la kristalo, antaŭ ol famis kiel okulo de Kolumbo Kil... 468 00:42:04,817 --> 00:42:07,539 havis antikvan nomon, la nomon de la estaĵo... 469 00:42:07,540 --> 00:42:12,298 de kiu Kolumbo Kil forŝiris ĝin en iu ĝia subtera loĝejo. 470 00:42:14,518 --> 00:42:15,671 Krom Kruaĥ! 471 00:42:15,707 --> 00:42:19,990 Ĝi estis ‚la okulo de Krom Kruaĥ‛. 472 00:42:20,118 --> 00:42:23,722 Mi ne scias, kiom la rakonto veras... 473 00:42:23,723 --> 00:42:25,465 kaj kiom ĝi restas nebula. 474 00:42:27,995 --> 00:42:30,883 Ha, nenio estas en ĉi vivo krom nebulo... 475 00:42:31,338 --> 00:42:35,968 ne daŭras niaj vivoj pli ol tempereton. 476 00:42:53,886 --> 00:42:55,762 Ne zorgu, Pangur... 477 00:42:55,763 --> 00:42:57,854 mi ne forestos longe. 478 00:43:12,949 --> 00:43:15,918 Al vi mi malpermesis eliron el la monaĥejo. 479 00:43:15,954 --> 00:43:18,885 Nun al vi mi malpermesas ankaŭ eniron en la skribejon. 480 00:43:18,922 --> 00:43:20,792 Bonvolu, Onklo, vi ne komprenas. 481 00:43:20,829 --> 00:43:23,658 Mi bonege komprenas. 482 00:43:23,695 --> 00:43:25,440 De nun neniaj forvagadoj... 483 00:43:25,476 --> 00:43:29,547 neniaj skrib-ekzercoj, neniaj vizitoj al frato Ajdan. 484 00:43:30,069 --> 00:43:31,631 Ne. 485 00:43:34,172 --> 00:43:35,868 Kion vi diras? 486 00:43:36,285 --> 00:43:37,948 Mi ne povas. 487 00:43:38,578 --> 00:43:40,978 Mi ne povas rezigni la libron, onklo. 488 00:43:41,014 --> 00:43:43,417 Se vi rigardus al unu ĝia paĝo, vi komprenus. 489 00:43:43,453 --> 00:43:45,819 Vi forgesis ĝian gravecon. 490 00:43:45,820 --> 00:43:48,033 Vi donas al ni kiel solan celon la muron. 491 00:43:48,069 --> 00:43:51,219 Frato Ajdan diris, ke vi estis iam miniaturisto. 492 00:43:51,255 --> 00:43:54,801 - Li diris... - Sufiĉe! 493 00:43:57,291 --> 00:44:03,549 Ĉar vi ne deteniĝas de malbona vojo, vi restos ĉi tie ĝis prudentiĝo. 494 00:44:20,997 --> 00:44:25,191 Kelaĥ, mi petas, la knabon ne riproĉu. Mi parolos kun li kaj... 495 00:44:25,228 --> 00:44:28,002 - Ne faru tion. - Vi ne povas... 496 00:44:28,038 --> 00:44:33,154 Frato Tang portos al li la manĝojn, kaj kiam nenio ĉi tie plu devojigos lin... 497 00:44:33,155 --> 00:44:36,035 Mi konservos la libron, Kelaĥ. 498 00:44:36,036 --> 00:44:37,713 Al mi oni konfidis ĝin. 499 00:44:38,860 --> 00:44:40,415 Konservu ĝin... 500 00:44:41,849 --> 00:44:48,105 kondiĉe, ke vi forlasos Kells-on, kiam ekprintempos. 501 00:45:37,523 --> 00:45:40,116 Brendano! 502 00:45:45,521 --> 00:45:46,870 Aŝlin! 503 00:45:53,591 --> 00:45:55,737 Kiel mi povas liberigi vin? 504 00:45:55,774 --> 00:45:57,011 Mi ne scias. 505 00:45:58,057 --> 00:45:59,955 La turo estas ŝlosita. 506 00:45:59,992 --> 00:46:03,150 Kaj mia pordo estas riglita de ekstere. 507 00:46:03,151 --> 00:46:06,588 La ŝlosilo pendas en la ĉambro de l' monaĥejestro. 508 00:46:07,293 --> 00:46:12,512 Eble... vi sciigu fraton Ajdan. 509 00:46:36,418 --> 00:46:45,135 ♪ Vi iru tien, kien iri mi ne povas... ♫ 510 00:46:45,519 --> 00:46:49,239 ♪ Pangur Bán, Pangur Bán ♫ 511 00:46:49,600 --> 00:46:56,799 ‹♪ nil sa saol seo ach ceo... ♫› (nenio en ĉi vivo estas krom nebulo...) 512 00:46:58,900 --> 00:47:00,900 ‹♪ is ni bheimid beo... ♫› (ne daŭras niaj vivoj...) 513 00:47:01,900 --> 00:47:05,800 ‹♪ ach seal beag gearr. ♫› (pli ol tempereton.) 514 00:47:06,600 --> 00:47:10,600 ♪ Pangur Bán, Pangur Bán ♫ 515 00:47:14,400 --> 00:47:20,600 ‹♪ nil sa saol seo ach ceo... ♫› (nenio en ĉi vivo estas krom nebulo...) 516 00:47:22,100 --> 00:47:25,500 ‹♪ is ni bheimid beo... ♫› (ne daŭras niaj vivoj...) 517 00:47:26,100 --> 00:47:29,599 ‹♪ ach seal beag gearr. ♫› (pli ol tempereton.) 518 00:47:29,947 --> 00:47:39,122 ♪ Vi iru tien, kien iri mi ne povas... ♫ 519 00:47:39,599 --> 00:47:43,209 ♪ Pangur Bán, Pangur Bán ♫ 520 00:47:43,600 --> 00:47:51,100 ‹♪ nil sa saol seo ach ceo... ♫› (nenio en ĉi vivo estas krom nebulo...) 521 00:47:51,600 --> 00:47:55,100 ‹♪ is ni bheimid beo... ♫› (ne daŭras niaj vivoj...) 522 00:47:55,600 --> 00:47:58,600 ‹♪ ach seal beag gearr. ♫› (pli ol tempereton.) 523 00:48:13,674 --> 00:48:15,862 Kial la estro enfermis vin tie? 524 00:48:15,898 --> 00:48:18,048 Ĉar mi malobeis. 525 00:48:18,085 --> 00:48:19,091 Kial? 526 00:48:19,725 --> 00:48:21,436 Vidu! 527 00:48:21,774 --> 00:48:25,269 - La okulo de Krom! - Ne, ĝi estas kristalo. 528 00:48:25,305 --> 00:48:27,864 Mi kredas, ke en la kaverno de la mallumulo unu kristalo estas. 529 00:48:27,866 --> 00:48:29,623 Mi iros tien. 530 00:48:29,700 --> 00:48:35,462 Ne, Brendano, ĝi trompas vin. Pli bone vi sidus en la turo. 531 00:48:35,463 --> 00:48:39,689 Krom Kruaĥ forprenis mian popolon, ĝi forprenis mian patrinon... 532 00:48:39,726 --> 00:48:43,637 ĝi forprenas ĉion. Vi mortos! 533 00:48:43,674 --> 00:48:49,930 Aŝlin, se mi ne provos, la libro neniam finfariĝos. 534 00:48:55,247 --> 00:48:57,393 La libro... 535 00:48:58,722 --> 00:49:01,806 Bone mi helpos vin. 536 00:49:32,163 --> 00:49:36,600 Aŝlin, ĉi tiu loko malbonas por vi. Vi reiru. 537 00:49:36,601 --> 00:49:38,993 Mi trovos alian rimedon. 538 00:49:39,030 --> 00:49:42,720 Mi... mi devas helpi vin... 539 00:49:53,251 --> 00:49:55,784 Bonvole tuj foriru! 540 00:49:55,820 --> 00:49:59,746 Mallumon ŝanĝu en lumon. 541 00:52:36,600 --> 00:52:38,150 Aŝlin! 542 00:52:40,615 --> 00:52:46,615 Aŝlin! 543 00:53:05,313 --> 00:53:07,799 Maljunaj stultuloj... 544 00:53:08,347 --> 00:53:10,863 maljunaj stultuloj prefere silentu... 545 00:53:11,500 --> 00:53:13,700 ... krom se junaj malsaĝuloj streĉas la orelon. 546 00:53:13,800 --> 00:53:17,659 Ha! ĉi tie vi estas! Kiel... kiel vi faris...? 547 00:53:17,805 --> 00:53:19,959 Kiel vi eliĝis el la turo? 548 00:53:19,960 --> 00:53:22,553 Reiru, antaŭ ol la estro ekscios. 549 00:53:22,554 --> 00:53:27,043 Ĉi tie vi ne restu, knabo, nenio ĉi tie koncernas vin. 550 00:53:27,079 --> 00:53:29,792 Sed ĉi tie estas vi kaj la libro... 551 00:53:29,829 --> 00:53:32,428 kaj la okulo. 552 00:53:42,891 --> 00:53:46,547 Kiel eblas? Ĝi detruiĝis! 553 00:53:46,584 --> 00:53:49,246 Pluraj rakontoj pri la okulo ekzistas... 554 00:53:49,283 --> 00:53:52,211 pluraj loĝejoj de la mallumulo ekzistas... 555 00:53:52,248 --> 00:53:55,141 kaj li havis plurajn okulojn. 556 00:53:56,285 --> 00:53:59,990 Ĉu vi... eniris kavernon de la mallumulo? 557 00:54:00,027 --> 00:54:03,697 Ĉion ajn oni trovas en libroj. 558 00:54:04,234 --> 00:54:07,048 Mi memoras, ke mi foje legis tion... 559 00:54:07,049 --> 00:54:10,435 Bone... nun ni komencu! 560 00:54:41,820 --> 00:54:43,914 Via matenmanĝo, estro. 561 00:54:44,447 --> 00:54:46,845 Portu ĝin al Brendano. 562 00:54:47,825 --> 00:54:49,492 Kontrolu, ĉu... 563 00:54:49,494 --> 00:54:53,972 Kontrolu, ĉu li prudentiĝis. 564 00:56:41,000 --> 00:56:50,000 ‹♪ sanctus dominus deus sabbaoth... ♫› (sankta estas la sinjoro, dio de legiaroj) 565 00:56:51,000 --> 00:56:55,000 ‹♪ sanctus dominus... ♫› (sankta estas la sinjoro) 566 00:57:31,085 --> 00:57:33,832 Kiel ĉielo, ĉu ne?... 567 00:57:33,869 --> 00:57:36,580 ĉielo sur tero. 568 00:57:37,914 --> 00:57:41,001 Bonvole... bonvole estro, mi kulpas. 569 00:57:43,403 --> 00:57:44,692 Stultuleto! 570 00:57:44,694 --> 00:57:49,462 La nordanoj alvenas, kaj vi sidas ĉi tie desegnante. 571 00:57:51,718 --> 00:57:54,355 Post unu tago la vikingoj atakos Kells-on! 572 00:57:54,392 --> 00:57:56,957 - La pordego ne eltenos. - Ni forkuru. 573 00:57:56,993 --> 00:58:00,602 La pordego eltenos. Rifuĝigu homojn en la preĝejon. 574 00:58:00,638 --> 00:58:03,600 Ili sin ŝirmos tie, ĝis la atakantoj forvojos. 575 00:58:03,701 --> 00:58:07,059 Tang, diru al vilaĝanoj, ke ili restu hejme. 576 00:58:07,660 --> 00:58:08,701 Kelaĥ! 577 00:58:09,352 --> 00:58:16,150 Vi estos sekura ĉi tie kun via valora libro. 578 00:59:32,733 --> 00:59:35,828 Ne, ankoraŭ ne! 579 00:59:39,324 --> 00:59:41,412 Restu interne! 580 01:00:11,965 --> 01:00:14,821 Tang, malfermu la pordon! 581 01:00:15,709 --> 01:00:17,947 Al la turo! 582 01:00:29,047 --> 01:00:33,876 Unuope! La ŝtupoj ne eltenos! 583 01:00:34,530 --> 01:00:37,061 Tang, ili tro multas! 584 01:00:39,995 --> 01:00:42,135 Ni ne sufiĉe rapidis. 585 01:00:53,743 --> 01:00:55,899 Fermu la pordon! 586 01:01:01,621 --> 01:01:03,447 Brendano! 587 01:01:46,996 --> 01:01:49,311 Inkon, ni faru inkon! 588 01:01:49,347 --> 01:01:53,075 - Brendano, atendu, atendu, ni ne povas... - Rapidu! 589 01:02:18,235 --> 01:02:19,589 Onklo! 590 01:02:21,676 --> 01:02:23,523 Ne! 591 01:02:24,804 --> 01:02:26,890 Ne! ni savu lin! 592 01:02:26,927 --> 01:02:30,019 Tuj diru Brendano. Kie estas la sekreta vojo al la arbaro? 593 01:02:30,055 --> 01:02:31,705 Ni savu lin! 594 01:02:31,741 --> 01:02:34,677 Ni ne povas helpi lin nun. 595 01:02:38,545 --> 01:02:40,981 Brendano! 596 01:02:42,300 --> 01:02:48,100 ‹♪ ... pleni sunt cæli et terra... ♫› (... plenas la ĉielo kaj la tero...) 597 01:02:49,600 --> 01:02:56,981 ‹♪ gloria tua... ♫› (je via gloro...) 598 01:02:59,600 --> 01:03:12,981 ‹♪ in excelsis... in excelsis... ♫› (en plejalto... en plejalto...) 599 01:03:24,247 --> 01:03:27,282 Ni nepre ne haltu. 600 01:03:28,940 --> 01:03:30,512 Mi devas reiri. 601 01:03:30,548 --> 01:03:35,404 La nordanoj neniun indulgis en Iona, kaj neniun indulgos en Kells. 602 01:03:35,405 --> 01:03:38,559 - Mia onklo... - Dum li vivis, li vin protektis... 603 01:03:38,595 --> 01:03:41,713 laŭ la sola maniero, kiun li sciis. 604 01:03:41,749 --> 01:03:44,830 Nun miavice mi protektos vin... 605 01:03:44,866 --> 01:03:48,466 pro Kelaĥ kaj pro la libro. 606 01:03:50,572 --> 01:03:53,124 Oro! 607 01:03:58,974 --> 01:04:00,643 Brendano! 608 01:05:27,015 --> 01:05:29,191 Aŝlin! 609 01:05:36,141 --> 01:05:42,399 Ni kuru plu, Brendano, kaj espereble ni sufiĉe rapidos. 610 01:06:01,195 --> 01:06:03,217 Li vivas! 611 01:06:08,307 --> 01:06:11,104 Mi tiom lacas. 612 01:06:13,704 --> 01:06:15,688 Tang, forlasu min... 613 01:06:17,446 --> 01:06:18,517 bonvole... 614 01:06:19,551 --> 01:06:20,929 forlasu min... 615 01:06:27,300 --> 01:06:29,876 Vi estas la monaĥejestro de Kells! 616 01:06:31,022 --> 01:06:32,816 Vi devas ekstari! 617 01:07:35,000 --> 01:07:40,000 ‹♪ ... patrem omnipotentem... ♫› (... patro ĉiopova...) 618 01:07:41,000 --> 01:07:50,000 ‹♪ factorem cæli et terræ... ♫› (farinto de ĉielo kaj tero...) 619 01:07:55,000 --> 01:08:08,000 ‹♪ visibilium omnium... ♫› (de ĉio videbla...) 620 01:08:11,643 --> 01:08:15,430 „La libron oni neniam destinis al kaŝiteco inter muroj... 621 01:08:15,431 --> 01:08:19,816 forbare de la mondo, kiu inspiris ĝian elfaron. 622 01:08:19,817 --> 01:08:20,859 Brendano... 623 01:08:21,619 --> 01:08:24,193 vi portu la libron al homoj... 624 01:08:24,194 --> 01:08:26,900 por ke ili ricevu esperon. 625 01:08:26,936 --> 01:08:32,600 Ĝi prilumu la vojon en ĉi malhela epoko de nordanoj.“ 626 01:09:12,446 --> 01:09:13,915 Aŝlin? 627 01:09:31,419 --> 01:09:34,095 Mi tiom lacas. 628 01:09:34,131 --> 01:09:36,733 Bonvole ripozu, estro. 629 01:09:36,770 --> 01:09:42,000 Ĉu mi ripozu, kiam nia plej kara trezoro perdiĝis? 630 01:09:42,037 --> 01:09:43,950 Sed kiel mi antaŭvidus? 631 01:09:43,951 --> 01:09:46,561 Kiel mi antaŭvidus, ke li pereos? 632 01:09:46,597 --> 01:09:48,493 Bonvolu, estro. 633 01:09:54,003 --> 01:09:57,307 Li estis nur knabo... 634 01:10:07,519 --> 01:10:12,092 Anĝelo de mallumo! ankoraŭ ne, ankoraŭ ne! 635 01:10:12,128 --> 01:10:14,666 Lasu al mi tempon! 636 01:10:33,903 --> 01:10:35,886 Onklo! 637 01:10:38,846 --> 01:10:41,193 Ĉu Brendano? 638 01:10:44,873 --> 01:10:47,018 Mi sonĝas... 639 01:10:48,930 --> 01:10:50,838 Vi ne sonĝas. 640 01:10:51,737 --> 01:10:54,760 Mi feliĉegas pro la rekuniĝo. 641 01:10:54,761 --> 01:10:58,000 Mi kredis, ke mi delonge perdis vin. 642 01:10:58,436 --> 01:10:59,875 Brendano! 643 01:11:00,840 --> 01:11:03,451 Vi estis nur knabo... 644 01:11:03,452 --> 01:11:06,284 Tiom da bonaj homoj mortis... 645 01:11:06,285 --> 01:11:09,340 pro mia kulpo. - Mi petas, onklo... 646 01:11:09,377 --> 01:11:11,109 ... ne kulpigu vin. 647 01:11:11,146 --> 01:11:13,055 Vi ne komprenas. 648 01:11:13,323 --> 01:11:15,694 Al mi restas malmulta vivtempo, Brendano. 649 01:11:15,695 --> 01:11:17,238 Pri Kells... 650 01:11:17,808 --> 01:11:19,349 pri Ajdan... 651 01:11:19,777 --> 01:11:21,123 pri la libro... 652 01:11:21,353 --> 01:11:22,599 vi pravis... 653 01:11:22,635 --> 01:11:25,023 kaj mi eraris. 654 01:11:25,681 --> 01:11:28,021 Nur ĉi tio postrestas... 655 01:11:30,822 --> 01:11:34,614 en ĉi mondo nur ĉi tio min ankoraŭ konsolas. 656 01:11:34,815 --> 01:11:37,093 Frato Ajdan pravis... 657 01:11:37,194 --> 01:11:40,531 kaj mi malhelpadis lin. 658 01:11:41,291 --> 01:11:45,269 Ajdan ne multe atentis vian opinion, onklo. 659 01:11:47,669 --> 01:11:49,896 Supozeble ne... 660 01:11:49,933 --> 01:11:56,190 Frato Ajdan celis, ke lia verko transdoniĝu... kaj finfariĝu. 661 01:12:11,118 --> 01:12:13,169 La libro de Iona! 662 01:12:13,205 --> 01:12:15,220 Ĉu la libro de Kells? 663 01:12:17,627 --> 01:12:20,849 La libro de Kells. 664 01:13:16,984 --> 01:13:23,984 subtekstoj de: ĵeromo vaŝe, 2013 665 01:15:54,000 --> 01:15:56,000 ‹Mise agus Pangur Bán› 666 01:15:56,200 --> 01:15:58,000 ‹beirt ar bhreá linn bearta dáin› 667 01:15:59,000 --> 01:16:01,000 ‹mise ag dréim le deacair theact› 668 01:16:01,200 --> 01:16:03,000 ‹Pangur sleamhain ag súil le creach› 669 01:16:06,000 --> 01:16:08,000 ‹clú nó cáil ní iarraim fhéin› 670 01:16:08,200 --> 01:16:11,000 ‹ag iompú dúch go solas glé› 671 01:16:11,200 --> 01:16:13,000 ‹beag le Pangur friotail fáith› 672 01:16:13,200 --> 01:16:17,000 ‹b'fhearr leis luch nó leabhar a fáil.›